​​​​​​​Với thời đại ngày càng phát triển, tại các bệnh viện đang ngày càng nâng cao chất lượng khám bệnh. Một trong số những cải tiến mới đó chính là việc chuyển từ ống nghiệm thường sang ống nghiệm chân không. 

So với việc lấy máu sử dụng kỹ thuật thông thường, lấy máu bằng chân không mang đến nhiều lợi ích vượt trội cho khách hàng như: Giảm đau, bảo vệ ven tĩnh mạch cho bệnh nhân tốt hơn, tránh việc bệnh nhân phải lấy đi lấy lại nhiều lần như việc sử dụng xylanh thông thường do việc kim chân không cho phép lấy tuần tự nhiều mẫu máu mà không phải rút kim ra.

Một trong những ống phổ thông nhất và bán chạy nhất tại Medaz là ống chân không EDTA, loại ống này có 2 loại là ống chân không EDTA K2 và EDTA K3. Vậy công dụng và tính năng của ống EDTA hai loại này có gì khác nhau, sự khác biệt giữa chúng ra sao?

Cùng tìm hiểu ngay qua bài viết dưới đây các bạn nhé!

Theo Hội đồng quốc tế về tiêu chuẩn hoá Huyết học và Viện tiêu chuẩn lâm sàng phòng xét nghiệm (CLSI) đề nghị: “EDTA là chất chống đông máu được lựa chọn cho việc đếm tế bào máu và xác định hình dạng, kích cỡ tế bào máu. Bởi vì EDTA ít làm biến dạng co rút hồng cầu và ít làm tăng thể tích tế bào ở tư thế dựng đứng”.

Ứng dụng huyết học, EDTA có 3 dạng:

– Dạng khô: K2 EDTA, Na2 EDTA

– Dạng lỏng: K3 EDTA

Ống EDTA thường là muối của Natri-EDTA hoặc Kali-EDTA, nhưng loại Kali-EDTA thường dùng hơn và thường ở 2 dạng: K2-EDTA dạng khô và K3-EDTA dạng lỏng. Với dạng khô K2-EDTA, chống đông được phun lên thành ống, do đó nếu kém lắc trộn ống máu thì có thể chấp nhận, nhưng tiểu cầu dễ bị vón cục. Ngược lại, với K3-EDTA dạng lỏng, chứa 1 lượng sẵn chống đông, việc lắc trộn đều ống máu, đủ số lần là yêu cầu bắt buộc, do đó cũng hạn chế tiểu cầu vón.

Điểm khác biệt chính giữa 2 dạng này đó là K2-EDTA gồm 2 ion K⁺, còn K3-EDTA có 3 ion K⁺. Sự tác động của 2 dạng này lên các tế bào máu còn nhiều tranh cãi.

Cơ chế chống đông của EDTA là gì?

EDTA ngăn cản quá trình đông máu bằng liên kết với Ca++ trong máu, hình thành phức hợp EDTA-Ca bền vững. Do tính chất giữ hình dạng tế bào ổn định trong thời gian dài nên thích hợp cho các xét nghiệm khảo sát tế bào máu như: tổng phân tích tế bào máu, HbA1C, tốc độ máu lắng, huyết đồ, kéo lame quan sát hình dạng tế bào và phát hiện ký sinh trùng trong máu.

Tỷ lệ EDTA trong ống là rất quan trọng, bởi một số xét nghiệm sẽ thay đổi nếu tỷ lệ này không chính xác. Lượng EDTA cho mỗi ml máu cơ bản là giống nhau đối với cả 3 hình thức. Nếu EDTA quá nhiều, hồng cầu bị co rút (co nhỏ lại), do đó ảnh hưởng đến các xét nghiệm như: xét nghiệm đo thể tích khối hồng cầu (Hematocrit) được thực hiện thủ công dựa vào sự lắng hồng cầu hay micro-hematocrit.

EDTA được sử dụng ở nồng độ 1.5 mg/1 ml máu toàn phần. EDTA ngăn cản quá trình đông máu bằng cách tạo phức (chelating) với Ca++, một đồng yếu tố quan trọng trong quá trình đông máu. Cách thức chống đông là nó loại bỏ ion Ca++ thông qua một quá trình gọi là quá trình “thải”. Quá trình này tạo ra một muối Ca++ không hoà tan, ngăn cản quá trình đông máu.

Do EDTA có khả năng liên kết với kim loại hóa trị II (Ca⁺⁺, Fe⁺⁺, Mg⁺⁺) và chứa ion K⁺, Na⁺ nên không dùng cho các xét nghiệm điện giải đồ (chứa sẵn Na+, K+), Sắt, Calcium, ALP.

Ngoài ra, ống EDTA cũng có thể sử dụng cho các xét nghiệm sinh hóa thường quy khác, tuy nhiên cần đọc hướng dẫn xem hóa chất xét nghiệm bạn dùng có thể thu thập bằng ống EDTA được không.

Sự khác biệt của ống EDTA K2 và EDTA K3:

Ống EDTA K2

EDTA-K2 chứa 2 ion K⁺ liên kết với phân tử EDTA. K2-EDTA là một chất chống đông mạnh, được cho vào ống máu với mục đích ngăn cản sự đông máu xảy ra, thường được phun khô trên bề mặt trong ống nghiệm nhựa.

Ống EDTA K3

K3-EDTA là một dạng khác của EDTA, chứa 3 ion K⁺ liên kết với phân tử EDTA, cũng thường được sử dụng để làm chất chống đông dùng cho xét nghiệm huyết học.

==>Với dạng khô K2-EDTA, chống đông được phun lên thành ống, do đó nếu kém lắc trộn ống máu thì có thể chấp nhận, nhưng tiểu cầu dễ bị vón cục. Ngược lại, với K3-EDTA dạng lỏng, chứa 1 lượng sẵn chống đông, việc lắc trộn đều ống máu, đủ số lần là yêu cầu bắt buộc, do đó cũng hạn chế tiểu cầu vón.

===================

Medaz – Nhà nhập khẩu và phân phối ống nghiệm chân không EDTA K3 thương hiệu Nanchang Ganda. Sản phẩm chất lượng cao đang được nhiều đơn vị phòng khám, bệnh viện tin tưởng sử dụng